Jan C.M. Engelen , 30 mei 2003

Pinksteren

Pinksteren moet wel een groot feest (geweest (?)) zijn. We krijgen er een extra vrije dag voor. Die dag moet herinneren aan een week. Pinksteren duurde net als Kerstmis en Pasen, een week.

Met Pinksteren viert de christelijke gemeenschap het begin van de kerk.

Het woord is afgeleid van het Griekse woord pentecostes dat vijftig betekent. Want Pinksteren is vijftig dagen na Pasen. Het christelijke verhaal voor Pinksteren vind je in Handelingen 2. Voor het geluid als vaneen geweldige storm en het vuur moet je terug naar Exodus19 en 20. We lezen dan het verhaal over het sluiten van het verbond bij de Sinaï. Het verbond maakt het geheim van de bevrijding uit de slavernij zichtbaar (publiek).

De joodse naam voor Pinksteren is Mattan Tora, het geven van de Tora. Dit jaar wordt het feest gevierd op vrijdagavond, de 6^e juni. In de synagoge worden de tien woorden voorgelezen als samenvatting van de Tora.

Bij Tora zijn wij geneigd vooral te denken aan de oorspronkelijke betekenis van dat woord, de Pentateuch of de Vijf Boeken van Mozes, de eerste vijf boeken in een gangbare uitgave van de bijbel. Maar let wel:

Met Pinksteren wordt heel de Tora gegeven, dat wil zeggen, de schriftelijke en de mondelinge Tora. Anders gezegd: de Tora is niet enkel wat geschreven is, maar ook hoe dat gelezen is, hoe daarmee geleefd is, de geschiedenis van de traditie. De mondelinge traditie is in zijn kern de Talmoed geworden. Behalve wat geschreven staat zou je ook moeten weten, hoe de leraren daar in de loop der eeuwen daarmee omgegaan zijn. In de grond en oorspronkelijk is dat niet de rol van de elite, maar een democratisch proces. De tora is aan het volk gegeven. Daarom heeft ieder eigenlijk de plicht, te studeren op wat ons gegeven is.

In de Joodse traditie heet Pinksteren Sjavout. De nederlandse vertaling is Wekenfeest. Waarom die naam? Sinds pasen zijn nu, op de vijftigste dag, 7 weken verstreken.

De haast van Pesach/Pasen maakt met pinksteren plaats voor de zekerheid en de rust: het is begonnen. Bij er is meer tussen hemel en aarde moet je niet aan mysterieuze, dubieuze zaken denken, maar aan de woorden die ons gegeven zijn. Daarbij mag je denken aan de Tora en aan de Geest.. Zie daarvoor Genesis 1,1-2 en Johannes 6.

Als landbouwfeest betekent shavout het einde van de eerste oogst. (De bevrijding van de slaven zal bevrijding voor iedereen betekenen). In de middag wordt als extra voor dit feest gelezen uit het boek Ruth. Daarin wordt de geschiedenis gezien in messiaans perspectief.

Pinksteren is dus het feest van wij met z’n allen. We zijn er, nu begint het.